Kırkayaklar!


Yaşadığı Yer: Sıcak ve ılık iklimlerin nemli bölgelerinde, çürümüş tütün, yaprak ve taşlar altında...
Özellikler: Vücutları yuvarlak, halkalı, her halkada ikişer çift bacak çıkar. Bitkisel besinler ile beslenir…
Çeşitleri: 7000'den fazla türü vardır…

Çok bacaklılar (Myriapoda) sınıfının "Diplopoda" takımında eklem bacaklılar. Vücutları belirgin bir baş ve çok sayıda halkalardan(bölüt) meydana gelmiştir. Her halkada ikişer çift bacak bulunur. "Diplopoda" çift bacaklı demektir. Başlarında bir çift bacaklı demektir. Başlarında bir çift anten ve ikişer gözü vardır. Gözleri az çok böceklerin bileşik gözüne benzerse de, dikkat edildiğinde basit(osel) gözlerin meydana getirdiği bir çift küme olduğu anlaşılır. Bazı türlerinde göz bulunmaz. Yaşayışlarında uygun olan antenlerinde koku alma tüyleri çok gelişmiştir. İç anatomisi çıyanınkine benzer. Çıyanlar etçil, kırkayaklar otçuldur. Çok ayaklı olmalarına rağmen çok yavaş hareket ederler. Kırkayakların vücut halkalarından ikişer çift bacak çıkmasına karşılık çıyanlarda birer çift çıkar. Bacakların sayısı, türe göre değişir. Kırkayakların çoğunda 115 çift bacak bulunur. Çıyanlarda 15 çiftten 173 çifte kadar değişir…

Kırkayak türleri, kırkayak çeşitleri, kırkayak, kırkayak resimleri, kırkayak fotoğrafları Çok bacaklılarda her zaman tek sayıda bacak çifti vardır. Kırkayakların embriyo döneminde her halkada bir bacak bulunur. Yetişkinlerin her halkası iki embriyon parçası ihtiva ettiğinden iki çift bacaklı olurlar. Kırkayaklar trake sistemi solunum yaparlar…
Kırkayaklar sıcak ve ılıman bölgerde yaşayan kata hayvanlarıdır. Genellikle koyu kahverenglidir. Gündüzleri nemli yerde yaprak, ağaç kabukları ve taşların altına gizlenir, gece beslenmeye çıkar. Çoğunlukla çürümüş bitkisel besin yerler. Bazen tarlada, sürüler halinde bitkilerin kök ve filizlerini de yediklerinde büyük zararlar yaparlar. Çileklere çok musallat olurlar. İnsan ve hayvan dışkılarını yediklerinden, tenya(şerif) yumurtalarını yayılmasına yardım ederler. Yuttukları bağırsak parazitlerinin yumurtalarını, sindirmeden tekrar dışarı atarlar. Boyları 1-20 cm arasında değişir. Benekli Kırkayaklar 10-18 mm. boyundadır. Ülkemizde 15-20 cm ye ulaşanları vardır. Yumurta ile ürerler. Yumurtalar, toprakta yapılmış bir yuvaya yumurtlanır ve dişi tarafından korunur. Genellikle yavrular 12-15 gün sonra yumurtalardan çıkarlar. Hayatları boyunca bir kaç kez kabuk değiştirirler. Her deri değiştirmede, vücut halkalarının sayısı artar. Larvalar, bir yıl içerisinde erginleşir. Kitinli derileri, antibiyotik etkisi olan, pis kokulu zehirli bir sıvı salgılar. İri olanlarının salgısı, insan elini tahriş eder. Testiden su içerken yutulursa, zehirlenme sebep olabilir. Bazen yapraklar üzerinde dolaşır. Korkutuldukları zaman kendilerini yere atarak saat zembereği gibi helezoni kıvrılır, ölü takliti yapar…

Kırkayaklar çok bacaklılar sınıfında eklem bacaklı bir böcek türüdür. Genellikle kırkayakların görüntüleri kırkayaklar ile karıştırılır ve çıyan ısırmalarını veya sokmalarını insanlarımız kırkayak böceğinin soktuğunu zannederler. Kırkayakların doğrudan insanlara verdiği zararlar olmasa da üzerinde taşıdıkları mikropları yiyeceklere bulaştırarak çeşitli mide bulantısı ve enfeksiyonlara sebep olmaktadır. Dünyada Yaklaşık olarak 12,500'den fazla kırkayak çeşidi vardır ve bunların yarısı kadarı ülkemizde görülmektedir. Kırkayaklar, genellikle sulu ve nemli yerlerde yaşamayı çok severler ve bu bölgelerde çok görülmektedirler. Kırkayakların ayak sayısı 10- ile 700 civarı değişmektedir bu değişim zamanla fazlalaşır ve ergin bir kırkayak 700 kadar ayakları vardır. Bu kadar çok ayağı olan kırkayaklar hızlı hareket eden bir böcek türüdür. Bir çift antenleri bulunan bu böcekler, antenlerini dönüş yollarını bulmak için kullanırlar. Kırkayaklar dünyanın hemen hemen her bölgesinde yaşamaktadır ve yaşadıkları bölgelere göre değişik renklerde kırkayaklar vardır. Genel olarak kırkayakların rengi bilinen en belirgin renkleri sarı, kahverengi, siyah ve diğer renklerde olabilirler. Bazen kırkayakların üzerindeki bölmelerde farklı renklerde olabilmektedir…

Kırkayak ile çıyan arasındaki farklar
Çıyanlar zehirli olan bir böcek türüdür, çıyanlar zehirli olmalarına rağmen çoğu zaman insan derisini delemez ve sadece ısırmakla yetinirler. Kırkayaklar ise çürükçül ve zehirsiz bir böcek türüdür ve besin kaynaklarını bitkilerden, evlerimizde ise yerlere kırıkladığımız yiyeceklerden sağlarlar. Kırkayaklar soğuk ve yağmurlu havaları severken çıyanlar bunun tam aksine havalar ısındığına ortaya çıkarlar. Hem kırkayak hem de çıyan boy ve genişlik yapıları hemen hemen aynıdır ve evlerimizde boş duvar çatlaklarında veya kuytu karanlık köşelerde yaşamaktadırlar. Her iki böcek türü de fazla rahatsız edilmekten hoşlanmaz bu sebeple genellikle terkedilmiş evlerde veya apartmanlarda daha çok görülmektedir. Kırkayaklar çıyanlar göre daha atik ve daha kurnaz bir böceklerdir. Çünkü kırkayaklar tehlike anlarında ölü taklidi yaparak doğada çoğu düşmanına karşın üstünlük sağlarken çıyanlar kırkayaklara göre daha yavaş hareket ederler…

Kırkayak ile mücadele
Kırkayaklar genellikle bahçeli olan nemli ve sulak alanlarda çok görülen bir böcek türüdür. Kırkayaklar ile bireysel mücadele ile uğraşmaktansa bu işi bilen bir profesyonel bir ilaçlama şirketine danışmak en doğrusu olacaktır. Kırkayak ilaçlama uygulamalarında bu böceklerin çok yoğun bulundukları bölgelere özel sıvı ilaçları kullanılmaktadır. Bu böcekler ile mücadele kırkayakları iyi tanımak ve hangi ilaca ne kadar tepki vereceğini iyi çözmek gerekmektedir. Kırkayaklar trake sistemi solunum yapan böceklerdir bu yüzden bu böcekler sıvı ilaçlama uygulanınca solunum yoluyla sıvı ilaç kırkayağın solunum ve buradan sonra kan dolaşıma hemen tesir edecek ve ölüm gerçekleşecektir. Kırkayaklar çabuk üreyen böceklerdir. Bu yüzden görüldüğü andan itibaren mücadeleye başlanması çok önemlidir!!!

Evlerde Kırkayak Olma Sebepleri
Her canlı ve böcek türü olduğu gibi kırkayaklarda su ve besin kaynağı arayışı içindedirler ve evlerimize temel girme sebepleri açık bıraktığımız çöpler veya mutfaklarımızda hijyen kurallarına uymayışımızdır. Kırkayaklar evlerimizin içinde genellikle nemli ve karanlık ortamlarda yaşamayı seçerler…
Google+'da Paylaş

Yazar Unknown

Yazar Atatürk ilke ve İnkılaplarına bağlı Cumhuriyetçi, Sosyalist, laik, yenilikçi, modern, ülkesine ve bayrağına gönülden ve yürekten sahip çıkan biridir.
    Blogger Yorumları

0 yorum:

Yorum Gönder