Eşekler!

Uzun bir bayram tatili arasından sonra günlük yazılarıma bugün kaldığım yerden devam ediyorum...

Eşek, atgiller familyasından olup, ömrü 25 ile 35 yıl arası olan, evcil bir yük taşıma hayvanıdır. Uzun kulaklı, kısa tüylü, inatçı bir hayvandır. Toplumda; merkep, karakaçan, olarak ta adlandırılırlar...

Toplum arasında inatçı hayvanlar olarak bilinen eşeklerin bu huyları çok akıllı ve hisli olmalarından dolayıdır. Hafızalarına kazıdıkları bir olayı asla unutmazlar. Örneğin; yıllar evvel geçtiği bir yerde gördüğü yılanı asla unutmazlar. Oradan tekrar geçtiklerinde hemen tepki gösterirler. Kısaca ayak direrler...

Tek toynaklıdırlar. İslami inanışlara göre etleri, sütleri haramdır. Sadece gücünden yararlanmak amacıyla kullanılırlar. Ama Hindistan gibi bazı ülkelerde eti yenilmektedir. Çok sadık bir yapısı vardır. İtaatle her verilen işi yapar. Görmediği yere basmadığından dolayı derin sulara girmez bu yüzden deve kervanlarını eşeğe çektirirler. Deve Üzerinde yükle yüzerek dereyi karşıdan karşıya geçebilir. Fakat hem boğulma riski vardır hem de yükün ıslanma olasılığı. Ama eşek sığ sulardan kervanı karşıya geçirir. Gittiği yolu asla unutmaz bahçeden yükle bırakıldığında eve tek başına gelebilir...

Türleri:
Evcil eşek, 
Çizgili yaban eşeği( zebra), 
Asya yaban eşeği, 
Afrika yaban eşeği, 
Moğol yaban eşeğidir...

Ata göre daha ucuz olduğundan dolayı fakir kırsal alanda tercih edilirler. Gerçi günümüzde makineleşmenin en büyük yararlandığı kesim tarım olduğundan dolayı eşeklere ihtiyaç azalmıştır. Zeytincilik yapılan bölgelerde, engebeli araziden zeytin indirmek amacıyla kullanılan tek hayvan eşekken, şimdilerde sepetli motorlar kullanılmaktadır... 

Yalnız dar ve sarp yollarda rahatlıkla yürümesinden dolayı özellikle Karadeniz insanının vazgeçilmez yol arkadaşıdır. Derisi davul, trompet ve parşömen kağıdı yapımında kullanılır. Aslında az yem yemesi ve hiç masrafının olmamasından dolayı en çok kullanılması gereken bir hayvandır. Ama insanların en çok işine yarayan hayvan olmasına rağmen insanlar arasında adı hakaret terimi olarak kullanılır. Örneğin; “eşek oğlu eşek" gibi. Belli bir üreme dönemi yoktur. Gebelik süresi 12- 13 aydır. Tek veya nadir olarak 2 yavru doğurur. Yavrusuna “sıpa” denilir. Ayrıca erkek eşekle, dişi atın çiftleşmesinden “katır”, dişi eşekle erkek atın çiftleşmesinden ”bardo” isimli bir yük hayvanı elde edilir. Ama katır bardoya göre daha dayanıklı olduğundan dolayı, genelde erkek eşekle dişi ata çiftleştirilir. Bunlardan oluşan bu melez nesil kısırdır...

Yakın tarihte sütünün çok faydalı olduğu ve protein yönünden zengin olduğu tespit edilmiştir.2006 yılında Fransa’da yapılan araştırma neticesinde; antibakteriyel özelliğinin olduğu, bağışıklık sistemini güçlendirdiği, siroz tedavisinde faydasının olduğu, kansere karşı koruyucu bir özelliğinin olduğu yönünde sonuca ulaşıldığı açıklanmıştır. Bunun üzerine ülkemizde bir eşek sütü üretimi ve satışı çılgınlığı yaşanmış, litresi 100 lira gibi rakamlarla satışa sunulmuştur. Yazımızın başında belirttiğimiz; gücü ve sadıklığıyla insanların yanında hak ettiği değeri bulamayan eşek sütüyle başköşeye oturmuştur...

Google+'da Paylaş

Yazar Unknown

Yazar Atatürk ilke ve İnkılaplarına bağlı Cumhuriyetçi, Sosyalist, laik, yenilikçi, modern, ülkesine ve bayrağına gönülden ve yürekten sahip çıkan biridir.